Marka Benzerlik İncelemesi 9: Son Harflerin Farklı Olması
1- Marka Benzerlik İncelemesi Kriterleri
Tescilli bir marka ile başvuru markası arasındaki karıştırılma ihtimali incelemesi; i. işaretler arasındaki benzerlik düzeyi, ii. Sınıflar arasındaki benzerlik düzeyi, iii. İtiraza dayanak tutulan markanın/markaların ayırt edicilik gücünün düzeyi, iv. İlgili tüketici kesiminin dikkat düzeyi şeklinde tasnif edilen başlıklar altında yürütülür. Fakat en nihayetinde karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığına bütün bu kriterlerin birlikte değerlendirilmesiyle karar verilir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 11.11.2021 tarihli, 2018/84 E. - 2021/1401 K. sayılı kararında da ifade edildiği üzere;
“…Tescil için başvurusu yapılan marka ile tescil edilmiş veya tescil için daha önce başvurusu yapılmış bir marka arasında halk tarafından karıştırılma ihtimalinden bahsedebilmek için mal ve hizmetin aynı veya benzer olmasının yanında işaretlerin de “aynı veya benzer” olması gerekmektedir. İşaretler arasında benzerlik değerlendirmesi yapılırken işaretler arasında görsel, işitsel ve anlamsal benzerliğin yanında esas olarak halk (tüketici) nezdinde bir bütün olarak uyandırdığı izlenim esas alınmalıdır. Bir işaret, görsel, işitsel, anlamsal veya diğer bir açıdan farklı olsa bile, “bütünsel” bir açıdan kendisine yaklaşıldığında herhangi bir sebeple halk gözünde başka bir marka ile bağlantısı varmış intibaı yaratarak onu çağrıştırıyorsa ve bu yüzden halkın mal veya hizmet tercihinde etkili oluyorsa, marka olarak tescili engellenebilir. Başka bir deyişle müşterilerin ihtiyaçları olan mal veya hizmetleri bunları ayırt etmek maksadıyla kullanılan işaretlerin birbirine yakınlığı dolayısıyla karıştırmaları ihtimal dâhilindeyse bir marka ile diğer bir işaret arasında "benzerlik" vardır (Karan/Kılıç, s. 199). Bu itibarla markanın bir bütün olarak algılanmasına etki eden bütün unsurlar her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmeli ve halk tarafından karıştırılma ihtimali buna göre belirlenmelidir. Burada belirtilen halk; işin ilgilisi veya uzmanı olmayan ancak doğrudan muhatabı olan ortalama tüketicidir…”
Buradan anlaşıldığı üzere karıştırılma ihtimali incelemesi yapılırken karşılaştırmaya konu işaretlerin “işaret benzerliği” kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği sorunu temel sorulardan biri olacaktır. Bu incelemenin bir formülü ya da matematiksel bir hesaplama modeli yoktur. Bu husus ancak emsal Yargıtay kararları ve TPMK uygulamaları ile gereği gibi anlaşılabilir. Daha önceki yazılarımızda çeşitli Yargıtay kararlarından örnekler ile işaret benzerliği incelemelerinde Yargıtay uygulamalarına ışık tutmaya çalışmıştık.:
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 8
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 7
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 6
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 5
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 4
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 3
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 2
Marka Benzerliği İnceleme Kriterleri ve Örnek Davalarda Yargıtay Kararları – 1
2- Markaların Son Harflerinin Farklı Olması
Bu yazımızda inceleme konumuz olarak markaların son harflerinin farklı olmasının marka benzerlik incelemesi kritlerleri kapsamında nasıl değerlendirileceği sorusuna ışık tutmak. Konuyla ilgili yakın tarihli Yargıtay kararları konuya dair fikir verecektir:
2.1. BEBEM – BEBEMAS Davası
TPMK Markalar Dairesi Başkanlığı markaların benzer olmadığı kanaatiyle itirazı reddetmiştir. Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu ret kararına yapılan itirazları reddetmiş ve işaretlerin benzer olmadığını kabul etmiştir. Yerel mahkeme aynı gerekçe ile açılan davayı reddetmiş ve karar Yargıtay tarafından da onanmıştır[1].
“Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu marka ile davacı markalarının bütünsel anlamda yapılan karşılaştırması sonucunda, taraf markalarının tescil kapsamındaki emtia bakımından hitap ettiği tüketici kitlesi nezdinde birbirlerinin farklı versiyonları, alternatifleri veya bir serinin devamı olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, her ne kadar markalarda “BEBE” ve “BEBE” ibaresine eklenen “M” harfi ortak olsa da markaların son hecelerindeki farklılığın markalar arasında yeterli farklılaşmayı sağladığının kabulünün gerekeceği, keza markanın bütününü göz ardı ederek salt “BEBE” ve “BEBEM” ibarelerinin ortak olmasına bağlı olarak iltibas olduğu yönünde bir kanıya ulaşmanın doğru olmadığı, bu bağlamda markaların görsel, fonetik veya işitsel benzerlik açısından ilgili tüketici kitlesi nezdinde tescil kapsamında benzer olduğu tespit edilen, hijyen sağlayıcı ürünler yönünden iltibas ihtimalinin bulunmadığı…[2]”
2.2. MİLA – MİLAJ Davası
“…davacı markasının özel yazı karakterli “MİLA BY NOVA”, dava konusu davalı markasının ise “MİLAJ” olduğu, markalarda esas unsur olarak kabul edilen “MİLA” ve “MİLAJ” ibarelerinin anlamsal olarak farklı olduğu, görsel olarak davalı markasının özgün yazı stili sayesinde birbirlerinden ayrıldığı, fonetik olarak ise baskın telafuz unsuru barındıran “j” harfi ile ayrıştığı; her iki tarafın markaları arasında, kısmi görsel ve işitsel benzerliğin ise ortalama tüketici kitlesi bakımından karıştırılmaya yol açacak düzeyde olmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken…[3]”
2.3. OPAR – OPAT Davası
“…tarafların markalarında her ne kadar ilk üç harf aynı ise de, kısa harfli marka olmaları nedeniyle sonda yer alan “T” ve “R” harflerinin markaları farklılaştırdığı…[4]”
Sonuç Olarak
Paylaşıma konu Yargıtay kararlarında da ifade edildiği, itiraza veya davaya konu markalar arasında benzerlik incelemesi yürütülürken, markaların sadece son harflerinin farklı olduğu, ilk üç-dört-beş harflerinin aynı olduğu ihtimallerde, markaların ortak yönünün farklılaşan yönünden daha çok olduğu bu nedenle karıştırılma ihtimalinin mevcut olduğu söylenemez. Yapılması gereken, markalara bütünsel olarak yaklaşıp nihai olarak vardıkları kavramsal çerçeveye bakmaktadır. Kavramsal – görsel bütünlük içerisinde benzerlik incelemesi yapılacaktır. Buradan çıkarılması gereken sonuç bir harfi değiştirmek suretiyle marka tescil ettirilebileceği değildir. Bir harf değişikliği ya da eklenmesi halinde kavramsal olarak mevcut marka ile ayrışma sağlanıp sağlanamadığı incelenmeli ve buna göre karar verilmelidir.
Daha fazla bilgi, marka davaları, marka tescili ve marka danışmanlığı için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 05.01.2023
[1] Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 05.10.2022 tarihli, 2021/2041 E. - 2022/6671 K. sayılı kararı
[2] Bölge adliye mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, taraf markalarının tescil kapsamındaki emtia bakımından hitap ettiği tüketici kitlesi nezdinde birbirlerinin farklı versiyonları, alternatifleri veya bir serinin devamı olarak nitelendirilmeyeceği, 556 sayılı KHK’nın 8/1-b maddesi uyarınca ibareler arasında iltibasa neden olabilecek düzeyde bir benzerliğin mevcut olmadığı, somut uyuşmazlık için emsal olarak alınabilecek olan, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 2012/5890 Esas, 2013/5751 Karar ve 25.03.2013 Tarihli kararında da "BEBEM" ve "BEBEFİX" ibareli markalar ile “BEBEMED” ibareli marka arasında benzerlik bulunmadığının belirlendiği gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilmiştir. (ONANMASINA)
[3] Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 02.06.2020 tarihli, 2019/5102 E. - 2020/2542 K. sayılı kararı
[4] Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 04.12.2013 tarihli, 2013/5263 E. - 2013/22050 K. sayılı kararı
Av. Ecenur Tuncel Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.