Başkasına Ait Tescilli Markanın Sadece Alan Adında Kullanımı Marka Suçu Oluşturur Mu?
Yargıtay 19. Ceza Dairesi’nin 24.06.2021 tarihli, 2021/4403 E. - 2021/7178 K. sayılı ilamı
Özeti: Şikayetçi kendisine ait markanın, failin internet sitesi alan adında/domain olarak kullanıldığını, kullanımın SMK 30/1 kapsamında suç teşkil ettiğini iddia etmiş, yerel mahkemece sanığın cezalandırılmasına karar verilmesi üzerine Yargıtay tarafından karar bozularak sadece alan adı kullanımının marka hakkına tecavüz suçuna ilişkin düzenlemede yer verilen seçimlik hareketli suç tanımlarından biri olmadığı, şartları varsa suçun vasfının haksız rekabet suçu kapsamında değerlendirilebileceğine hükmedilmiştir.
Kararın Gerekçe Bölümü: Suç ve karar tarihinde yürürlükte olan 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 61/A-1. maddesinde “Başkasına ait marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz ederek mal veya hizmet üreten, satışa arz eden veya satan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.” şeklindeki düzenleme ile marka hakkına tecavüz suçunun cezai yaptırımı belirlenmiştir.
Buna göre 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 61/A-1. maddesinde düzenlenen marka hakkına tecavüz suçunun oluşabilmesi için;
- Başkasına ait marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz ederek,
- Mal veya hizmet üretmek, satışa arz etmek veya satmak fiillerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. (Burada bir parantez açıp belirtmek gerekir ki SMK 30/1 hükmünde de benzeri hükümler yer almakta olup daha fazla hareket suç olarak düzenlenmiştir. Fakat markanın alan adı olarak kullanımı burada da seçimlik hareket olarak sayılmamıştır.)
556 sayılı sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin “Marka hakkına tecavüz sayılan fiiller” başlıklı 61/a maddesi ile atıf yapılan “Marka tescilinden doğan hakların kapsamı” başlıklı 9/2-e maddesinde “İşareti kullanan kişinin, işaretin kullanımına ilişkin hakkı veya meşru bir bağlantısı olmaması koşuluyla, işaretin aynı veya benzerinin internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde, alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük veya benzeri biçimlerde kullanılması” marka hakkı sahibi tarafından yasaklanabilir.
Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
... Holding A.Ş.’nin vekili aracılığıyla verdiği şikâyet dilekçesi ile Türk Patent Enstitüsü nezdinde 36, 39 ve 42. emtia sınıflarında adlarına tescil edilen Ulusoy+şekil markalarının Türkoğlu Evden Eve Nakliyat firmasının yetkilisi olan sanık tarafından www....com alan adlı internet sitesinde ve evden eve nakliyat hizmetlerinde kullanılmak suretiyle haksız rekabet ve marka hakkına tecavüz suçlarının işlendiğini belirtip, şikayete konu web sitesine ait ekran görüntülerini dosyaya ibraz ettiği olayla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında alınan 07/03/2011 tarihli bilirkişi raporunda; 177661, 177662 ve 2000 03908 tescil numaralı Ulusoy+şekil markalarının ... Holding A.Ş. adına tescilli olup, suç tarihinde koruma altında bulunduklarının, şikayet edilen www....com alan adlı internet sitesinin içerik incelemesi yapıldığında verilen her türlü bilgide Türkoğlu Evden Eve Nakliyat ibaresinin kullanılmakta olduğunun, filo fotoğraflarında görülen araçların kasa tentelerinde “Türkoğlu” adının dikkat çektiğinin, internet sitesinin domaini dışında katılan şirket ile irtibatlı başkaca bir bilgi bulunmadığının, ancak domain içinde yer alan “ulusoy” ibaresinin google türündeki arama motorlarında arama yapıldığında aslında katılan şirketle hiçbir bağı bulunmayan sanığa ait şirketin listelenmesine sebep olacağının ve bu şekilde domain içinde kullanımın tüketiciler nezdinde iltibasa yol açacağının belirtildiği,
Sanığın kollukta ve Mahkemede; Türkoğlu Nakliyat isimli taşımacılık firmasının sahibi olduğunu, sadece domain adı olarak www....com ismini kullandıklarını ancak site içine girildiğinde Türkoğlu Evden Eve Taşımacılığa ait bilgi ve resimlerin göründüğünü, bu domaini kaybetmemek için kullandıklarını ve suç kastı ile hareket etmediğini savunduğu anlaşılmıştır.Dosya içerisinde mevcut bilgi ve belgelere göre, işaretin internet ortamında “sadece” alan adı olarak kullanılması, marka hakkına tecavüz suçunun seçimlik hareketleri arasında sayılmadığından, sanığın web sitesi içeriğinde katılan şirket adına tescilli “ulusoy” markasını kullanmayıp, www....com şeklindeki domain adresinde kullanmaktan ibaret eyleminin marka hakkına tecavüz suçunu oluşturmayıp, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda düzenlenen haksız rekabet suçunu oluşturup oluşturmayacağı tartışılıp değerlendirilmeden suç vasfında yanılgıya düşülerek yazılı şekilde marka hakkına tecavüz suçundan dolayı hüküm kurulması, (bozmayı gerektirmiştir)
Sonuç Olarak
Başkasına ait markanın sadece alan adında kullanımı SMK 30/1 kapsamında marka hakkına tecavüz suçu oluşturmayacaktır. Fakat bu eylem TTK 62/1-a bendi göndermesi ile 55 inci maddede yer alan haksız rekabet eylemlerinden biri kapsamında ise haksız rekabet suçu olarak değerlendirilebilecek ve iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılabileceklerdir. Ayrıca alan adına ek olarak site içerisinde kullanımı halinde bu eylemin seçimlik hareketlerden biri kapsamında değerlendirilmesi mümkün olabilecektir. Her ne kadar tek başına alan adı olarak kullanım yoluyla marka hakkına tecavüz suçu oluşmayacak ise de söz konusu kullanımın marka hakkı ihlali anlamına geldiği ve bu ihlalden kaynaklanan hukuk davalarının muhatabı olunabileceği de unutulmamalıdır. Eylemin suç olarak tanımlanmamış olması hukuki sorumluluğu (tazminat ve benzeri) ortadan kaldırmaz.
Daha fazla bilgi, marka tescili ve marka danışmanlığı için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 12.10.2021
Av. Ecenur Tuncel Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.