Marka Tescilinde Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer İşaret Kavramı ve Yargıtay Kararları-1
1- Marka Tescilinde Mutlak Ret Nedeni Olarak 5/1-ç: Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer İşaret
Bilindiği üzere Sınai Mülkiyet Kanunu madde 5/1-ç hükmü ile düzenlendiği üzere tescil için başvurusu yapılmış markanın aynısının veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin aynı veya aynı türdeki mal veya hizmet sınıfında tescil başvurusuna konu edilmesi halinde, başvuru 5/1-ç hükmü gerekçe gösterilerek reddedilecektir. TPMK, ret gerekçesinde, “Marka, aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş ya da daha önceki tarihte tescil başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretler içermektedir” şeklindeki gerekçesi ile başvuruyu reddeder.
İki markanın kıyaslanması esnasında işaretlerin “aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerliği” konusunda nasıl bir değerlendirme yürütüleceği Kurum kılavuzlarında çeşitli örnek ve gerekçelerle izah edilmiş ise de Yargıtay uygulaması ile TPMK uygulamasının örtüşmediğini söylemek mümkündür. Yargıtay, Kurum’un 5/1-ç nedeni ile mutlak ret kapsamında değerlendirme yetkisini / kapsamını olabildiğince daraltmaktadır. Bu konuda çok ilginç sayılabilecek çok sayıda karar mevcuttur. Bu nedenle bir seriye başlama kararı aldık. Yargıtay’ın örnek kararları ile hangi markaların mutlak ret kapsamında reddedilemeyecek markalar kapsamında değerlendirileceğini “çarpıcı” olduğuna inandığımız kararlarla incelemeye çalışacağız.
2- Şekil Unsuru ve Ek Kelime Unsuru İçeren Markanın Mutlak Ret Kapsamındaki Durumu
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 05.12.2018 tarihli, 2018/3497 E. - 2018/7650 K. sayılı kararına konu olan “Tres Enerji – Tres” Davası
YİDK tarafından reddedilen 2014/36374 başvuru numaralı “tres enerji + şekil” ibareli marka için yapılan başvuru, 40. Sınıf yönünden, 2014 15981 tescil numaralı “tres” kelime unsurundan ibaret ve 40. Sınıfta tescilli marka gerekçe gösterilerek reddedilmiştir.
Yargıtay’ın yukarıda numarası belirtilen kararına konu edilen olayda; yerel mahkeme YİDK kararını yerinde görmüştür. Yargıtay aşağıdaki gerekçe ile YİDK kararının hatalı olduğunu ifade etmiş ve kararı marka başvurucusu lehine bozmuştur:
“Dava, YİDK kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, başvuru konusu “Tres Enerji + şekil ” unsurlu marka ile başvurunun reddine gerekçe gösterilen marka arasında ilk bakışta ayırt edilemeyecek derecede benzerlik olduğu kabul edilmişse de, başvuru markasında ayırt edici şekil unsuru ve “enerji” ibaresi bulunmaktadır. 556 sayılı KHK'nın 7/1-b maddesi uyarınca ret kararı verilebilmesi için markalar arasında herhangi bir araştırma yapılmasını gerektirmeyecek ve ilk bakışta aynı veya ayırt edilemeyecek ölçüde benzerlik bulunması ve tescil kapsamlarının aynı olması gerekmektedir. Oysa somut olayda başvuru ile redde mesnet marka arasında ayniyet olmadığı gibi, ilk bakışta ayırt edilemeyecek düzeyde benzerlik de bulunmamaktadır. Mahkemece, 556 sayılı KHK'nin 8/1-b maddesi uyarınca yapılabilecek olan iltibas değerlendirmesinin KHK'nin 7/1-b bendi anlamında mutlak red sebebi kapsamında yapılamayacak olması nedeniyle davanın kabulü ile başvurunun reddine dair YİDK kararının iptaline karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.”
Sonuç Olarak
Görüldüğü üzere Yargıtay, “enerji” ibaresi ile şekil unsurunu “tres” kelimesinden ibaret marka ile ayrıştırmaya yeter görmekte, mutlak ret nedeni bakımından iki markanın “aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer” nitelikte olmadığını kabul etmektedir. Başvurunun YİDK tarafından da nihai olarak reddedilmiş olması Yargıtay ile TPMK arasında görüş ayrılığının mevcut olduğunu söylemeye yeterlidir.
Mutlak ret nedeni olarak işaretlerin aynılığı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerliği noktasında Kurum tarafından yapılacak incelemenin olabildiğince dar tutulması gerektiği Yargıtay tarafından çeşitli kararlarda ifade edilmektedir. Redde gerekçe tutulan marka sahibi nispi ret nedeni kapsamında yayıma itiraz yoluyla benzerliği ileri sürebilir ve tescile karşı direnim gösterebilirse de Yargıtay’a göre, TPMK “tres enerji + şekil” marka başvurusunu “tres” kelime unsurlu marka gerekçesiyle reddedemeyecektir.
Daha fazla bilgi, marka davaları, marka tescili ve marka danışmanlığı için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 03.12.2021
Av. Ecenur Tuncel Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.